حال وهوای این روزها مصلا ی تهران دوباره کتابی شده است .هر چند مثل ایام نمایشگاه بین المللی شاهد حضورگسترده وانبوه مردم و علاقه مندان به کتاب نیستیم ،اما ان جمعی که به این همایش فرهنگی می روند علاقه مندان ثابت وکتاب خوانهای حرفه ای این حوزه به شمار می روند والبته علاقه مندان معمولی کتاب و جستجوگران وبرخی از اقشار هم ممکن است به این جا سر ک بکشند و طبق معمول جماعتی هم با این گونه مقولات کلا بیگانه اند!
چنانکه در زمان جنگ هم با جنگ بیگانه بودند. امروز هم کاری با این جور جنس ها ومحصولات ندارند ودر ایران دیگری زندگی می کنند. .اگر در محافل روشنفکری والبته روشنگر نما
از اثار دفاع مقدس وکتاب های منتشره این عرصه سخن به میان اوری ،نگاه عاقل اندر سفیهی به تو می اندازند وانچنان به تو خیره می شوند که از گفته وکرده ات پشیمان شوی !اما این پز وژست تو خالی که بیشتر از بی تعصبی وبی هویتی بر می خیزد چندان نمی تواند محلی از اعراب داشته باشد . چه اینکه رزمندگان و سلحشوران ما در همان ایام جنگ هم از بازگشت به شهرها بیزار بودند چراکه شهر را خالی از عشق وشور وسرمستی می دانستند وصد البته اگر می خواستند مثل این جماعت بیند یشند امروز نه از ایران نشانی بود نه از ایرانی! .بگذریم! چهارمین نمایشگاه ملی کتاب دفاع مقدس پس از اصفهان ،مشهد وشیراز امسال به تهران رسیده واین روزها مصلا جولانگاه اثار مکتوب دفاع مقدس شده است
اثار به نمایش در امده در این نمایشگاه شما رابه حال وهوای انروزها پرتاب می کند.. مگر نه اینکه ملت هایند که تاریخ را می سازند ؛خوب این قطعه همم پازلی از تاریخ حساس وسر نوشت ساز این ملت است .چه بخواهیم ونخواهیم طاهریان،صفاریان، سامانیان، غزنویان،سلجوقیان ،صفویان زندیان وقاجاریان وپهلویان بیخ ریش این مردم وتاریخ این سرزمین چسبیده اند واثار وتبعات زمامداریشان هم همینطور؛تاریخ امیر کبیر را می ستاید وناصر الدین قجر را تقبیح وتنبیه !لذا نمی توان از تاریخ وهویت و سر نوشتی که بر مام میهن رفته است فر ار کرد. اما برای اینکه همه را یا بخش اعظمی از جامعه رابااین اثار همراه کرد
یکی از چاره های کار این است که بازبان کتاب ،فرهنگ ورمان وادبیات انهایی را که منکر این واقعیات هستند به خواندن ،اندیشیدن و خردورزیدن فرا خواند وبه قول علی ناظری معاون ادبیات وانتشارات سازمان حفظ بانگاهی نو انها را با اثار مکتوب وتاریخ شفاهی جنگ وخاطرات رزمندگان اشتی داد.
مردم سراغ چه کتابهای را می گیرند !
سوال این است که ایا می توان برای مردم تعیین تکلیف کرد که چه بخوانند وچه نخوانند .جواب دادن ساده نیست وبه عبارتی سهل وممتنع است .تجربه نشان داده باید ونباید دراین عرصه چندان موثر نبوده هرچند که نمی توان منکر جریان سازی تبلیغات
ونقش اگاهی بخش رسانه ها شد اما یکی از کارامد ترین وموثرترین شیوه برای جذب مخاطب به سمت اثری ، همانا عرضه اثار کیفی است ومخاطب به زیرکی از اثار خوب ووزین استقبال می کنند.
در میان 120 ناشری که 6 هزار عنوان کتاب به این نمایشگاه عرضه کرده اند همه نوع کتابی می توان یافت از زندگینامه داستانی گرفته تا پزوهشهای تاریخی وخاطرات شفاهی واز وصایای شهدابگیر تا رمان وشعر واسناد وعکس های ان دوران اما مردم بیشتر به دنبال خاطرات وتاریخ شفاهی وزندگی نامه ها هستند و سردار ناظری بر فروش واستقبال از خاطرات فرماندهان به ویژه شهیدانی که روی انها تبلیغات شده تاکید .دارد. روانی وسادگی نثر خاطرات وروایت داستانی موجب شده تا خواننده را به خود جلب کند. ناظر ی تاکید دارد روند استقبال واطلاع مردم از بر پایی این نمایشگاه روبه افزایش است وهر چه می گذرد جمعیت بیشتری به نمایشگاه می ایند در عین حال که اینجا تهران است وپیچیده گی های خاص خود را دارد وبا وجود انبوه سوژه هاوموضوعات روز اطلاع رسانی وجذب مخا طب سخت است .
علاوه بر این مردم وخوانندگان سراغ زندگینامه شهدای شاخص مطرح در جامعه را خیلی می گیرند .می گوییم چرا؟معاون ادبیات وانتشارات سازمان حفظ ونشر ارزشهاد دفاع مقدس سپاه می گوید :یکی از علتها معرفی وتبلغاتی است که نسبت به این شهدا در سطح جامعه شده است .یکی دیگر از علت ها هم این است که مخاطب وخواننده به دنبال الگو ویافتن نکات برجسته زندگی این فرماندهان وبهره گیری از ان در زندگی خود است ؛شاید بتوان ازان به رموز موفقیت در زندگی تعبیر کرد . او به دنبال جواب این پرسش است که چگونه ان شهید به این مدارج افتخار وسربلندی دست یافته است !
نشر دفاع مقدس دولتی یا خصوصی ؟!.
یکی از اهداف این نمایشگاه معرفی وعرضه موجودی نشر دفاع مقدس به ناظران ومخاطبان وجامعه کتاب خوان است این هدف با فرخوان ناشران وحضور انها محقق شده است ؛ اما وجه غالب با دولتی هاست یا خصوصی ها.سردار ناظری امار موجود را این گونه بر می شمارد :امسال حود 92 ناشر از بخش خصوصی حضور دارند و27 ناشر هم از بخش دولتی البته این ناشران لزوما همه اثار شان در خصوص دفاع مقدس نیست بلکه بخشی را به این موضوعات اختصاص داده اند .
اما به نظر می ایدبر این مطلب که همه ناشران در این عرصه ملی وظیفه ورسالتی را بر عهده دارند تردیدی نمی توان داشت این رسالت بر عهده دولت هم است که از اقتصاد نشر در همه عرصه ها به ویژه دفاع مقدس که نیاز ما ست در تمامی عصر ها وبرای تمام نسل ها حمایت کند . البته حمایت نباید صرفا در خرید کتاب دیده شود .بلکه این حمایت باید ددر همه ابعاد وشامل نویسنده ،مولف و محقق و... هم بشود .اما برخی انتقاد ها را می توان به ناشران دولتی بعضا وارد دانست به این معنا که نسبت به کار حرفه ای چاپ حرفه ای آثار وارایه اثار کیفی ومخاطب پسند دغدغه چندانی ندارند چرا که سر مایه دولتی در اختیار دارند .در عین حال با گذشت زمان اوضاع بهتر شده است و شاهد رویکرد حرفه ای به نشر اثار در این عرصه هستیم .
دغدغه نشر دفاع مقد س چیست ؟
گاهی این سوال ممکن است ذهن برخی را بخلد که ناشران دفاع مقدس به دنبال چه هستند ؟چاپ این آثار چه نیازهایی از نشر ما وفرهنگ مارا تامین می کند؟برای یافتن جواب این پرسش ها باید به چرایی دفاع مقدس نقبی بزنیم . بی تردید هرانچه که ملت ایران را واداشت تا 8 سال دربرابر حمله متجا وزان بایستد ومقاومت کند، در برابر دشمنی که غدار بود وبرای حذف یک انقلاب مردمی با حمایت غرب وشرق هجوم اورده بود !همان ضرورت ها هم مارا ترغیب وتشویق می کند که به نشر دفاع مقدس بپردازیم .نشر دفاع مقدس به همان اندازه که دفاع مقدس به حفظ ارمانها وارزشها اهتمام داشت به همان مقدار که رزمندگان برای حفظ با ورهایشان اعتقاد به خرج دادند وبه همان مقدار که برای کیان این سرزمین هزینه دادند باید هزینه کند.معاون نشر وادبیات سازمان حفظ واثار ونشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه نظر دیگری دارد .می گوید : مابه همان اندازه که با اتکا به فرهنگ وارزشهای دفاع مقدس توانستیم بر دشمن بعثی فایق آمدیم وتوانستیم دشمن را سر جای خودش بنشانیم امروز هم برای حل مشکلات مان در همه عرصه به این فر هنگ جهاد ی نیازمندیم ،امروز هم می توانیم با تمسک به این فرهنگ یعنی جهاد فرهنگی ،جهاد اقتصادی ،جهاد علمی و... کشور را به ساحل امن وآرامش برسانیم .ما در زمان جنگ مشکلات مان بیشتر از الان بود انزمان با ورود مردم به صحنه جنگ وهدایت رهبری های امام وبا اتکا وایمان به توان وظرفیت های داخلی جنگ رابه پیش بردیم . امروز هم اگر مسئولان این فرهنگ را باور کنند مشکلات کشور حل خواهد .لذا رسالت نشر دفاع مقدس زنده کردن ومعطر کرد ن جامعه با شمیم این فرهنگ است .بی تردید نشر اثار دفاع مقدس در تمامی عرصه ها به ویژه خاطرات نسل جنگ ونقش افرینان هشت سال حماسه ضرورتی انکار ناپذیر است .
کتاب دفاع مقدس واهتمام مسئولان
مقام معظم رهبر ی با نگاه ویژه ای که به مقوله اثار دفاع مقدس داشته اند به ویژه تقریظ های ایشان بر این آثار موجب اقبال گسترده مردم ونسل جوان به این کتاب ها شده است .هدایت راهبرد ی و تبین دور نما وچشم انداز نشر دفاع مقدس در بیانا ت وفرمایشات ایشان ترسیم شده است از جمله این محور ها می توان به " تبیین ظرفیت عظیم معرفتی بر آمده از انقلاب اسلامی"،"تقویت بخش پژوهش در حوزه ادبیات مقاومت وانقلاب اسلامی ""،توجه به اهمیت سبک تاریخ شغاهی درتدوین آثار ادبی "،"توجه به حقوق نویسندگان وتهیه کنندگان آثار "،"توزیع فراگیر وروشمند محصولات تولید شده "،"افزایش شمارگان آثار تا سقف یک میلیون "و... اشاره کرد که از جمله تاکیدات وسر فصل های مهمی است که رهبر فرزانه بر آن پای فشرده اند،وبه عبارتی گفتمان نشر انقلاب و اثار وادبیات دفاع مقدس راحول این محور ها ترسیم کرده اند.اما رویکردهای مد نظر مقام معظم رهبری با وضعیت فعلی نشر ناشران دفاع مقدس که سرمایه گذاری حساب شده ای از جهت مادی ومعنوی روی آن وجود ندارد بسیار فاصله دارد . سردار ناظری در این باره می گوید همه مسئولان باید فر هنگ کتاب خوانی ومطالعه را با تمام وجود وباور ترویج کنند .ومردم رابه به مطالعه ترغیب کنند.در دسترس قرار دادن همگانی این اثار وعمومی کردن فر هنگ مطالعه وامکانات ان از جمله مهمترین وظیفه مسئولان وسیاستگذاران وتصمیم سازان این عرصه است .گفتنی است چهارمین نمایشگاه ملی که از 6 ابان در مصلای تهران بر پا شده تا 13 ابان پذیرای علاقه مندان است .اجرای 30 برنامه رونمایی وتجلیل از فعالان دفاع مقدس ،تئاتر خیابانی ،نقادی کتب دفاع مقدس ومعرفی ناشران وغر فه های برتر ازجمله برنامه های این نمایشگاه است.